13 augustus 2025
Hartstichting kent Dekkerbeurs toe aan topwetenschapper Hubrecht Instituut
Op zoek naar manieren om hartschade te herstellen
De Hartstichting heeft onderzoeker Dr. Tim Koopmans van het Hubrecht Instituut een Dekkerbeurs toegekend. Dat is een persoonlijke onderzoeksbeurs voor getalenteerde wetenschappers die jaarlijks wordt toegekend. Met deze beurs van 587.000 duizend euro kan hij de komende jaren onderzoek doen naar hart- en vaatziekten.
Bij een hartinfarct sterft een deel van de hartspier af. Dat beschadigde stuk herstelt niet meer, maar wordt littekenweefsel. Dat zorgt ervoor dat het hart minder goed pompt. Ook kunnen er hartritmestoornissen door ontstaan. Op lange termijn kan een patiënt zelfs hartfalen krijgen en eraan overlijden. Behandelingen die hartschade kunnen genezen zijn daarom hard nodig.
Zoogdieren zoals de mens zijn niet in staat om schade aan hun hart zelf te herstellen. Maar er is één uitzondering op deze regel: de stekelmuis. Deze muis kan als enige volwassen zoogdier hartschade deels herstellen. Deze muis ontwikkelt minder schadelijke reacties na schade aan het hart en hij herstelt de werking van zijn hart grotendeels.
Herstel van hartweefsel
Tim Koopmans wil begrijpen hoe de stekelmuis dit doet. Hij richt zich vooral op bepaalde cellen die onder meer stofjes produceren die een positieve invloed hebben op de omliggende hartspiercellen. Zo spelen deze cellen in het hart een sleutelrol bij de genezing van wonden en het herstel van weefsel. Tim gaat onder andere onderzoeken wat er gebeurt als hij gekweekte hartcellen van mensen blootstelt aan deze stofjes. Ook onderzoekt hij of ze ook menselijke hartcellen beschermen en helpen zichzelf te herstellen.
Uiteindelijk hoopt hij stofjes te ontdekken die als basis kunnen dienen voor nieuwe medicijnen. Medicijnen die hartspiercellen kunnen beschermen en zichzelf laten herstellen. Dat zou een grote stap vooruit zijn in de behandeling van hartschade, die nu nog ongeneeslijk is.
De Hartstichting kijkt kritisch naar het
gebruik van proefdieren voor onderzoek en stimuleert het gebruik van alternatieven. De richtlijnen van de overheid en van de Hartstichting eisen dat onderzoekers er alles aan doen om alternatieven te vinden voor dierproeven. Alleen als er geen alternatief is voor noodzakelijk onderzoek – zoals in dit geval –, verleent de overheid een vergunning voor dierproeven. Aan die dierproeven stelt de overheid strenge eisen, zodat er zo min mogelijk proefdieren worden ingezet en proefdieren zo min mogelijk leed ervaren.
Sneller oplossingen voor patiënten
Wetenschappelijk onderzoek is hard nodig om te voorkomen dat mensen overlijden of ziek en steeds zieker worden door hart- en vaatziekten. Met haar persoonsgebonden Dekkerbeurzen verbindt de Hartstichting daarom toptalent aan hart- en vaatziektenonderzoek. De selectieprocedure voor een Dekkerbeurs is streng: er wordt gekeken naar de kwaliteit van de onderzoeker én de kwaliteit van het onderzoek. Met de beurzen stelt de Hartstichting de onderzoekers in staat om zich langdurig bezig te houden met wetenschappelijk onderzoek naar hart- en vaatziekten. Daarmee kunnen ze een volgende stap in hun carrière als onderzoeker maken. De Dekkerbeurs helpt hen een eigen onderzoekslijn op te zetten en uit te bouwen.
Over de Dekkerbeurzen
De Dekkerbeurs is vernoemd naar dr. E. Dekker, oud-directeur van de Hartstichting. Hij was in Nederland de initiator van de burgerhulpverlening bij een hartstilstand.