Museum Panorama Mesdag presenteert met Licht, Lucht, Water – De schilders van Den Haag een bijzondere tentoonstelling over twee eeuwen Haagse schilderkunst. Voor het eerst wordt het werk van generaties kunstenaars geplaatst in het licht van een vernieuwend perspectief: de wolkenclassificatie van de Britse meteoroloog Luke Howard (1772–1864).
Een venster op het Haags licht Licht, Lucht, Water: al eeuwen het decor waarin generaties kunstenaars, van plein-air pioniers tot hedendaagse lichtvangers, hun blik hebben gescherpt, hun penseel hebben gedoopt en de Nederlandse schilderkunst vernieuwden. In de tentoonstelling is een selectie van 65 kunstwerken te zien, zorgvuldig samengesteld uit museale én particuliere collecties, waaronder bruiklenen uit Haagse en landelijke collecties. Het monumentale Panorama van Mesdag, met zijn imposante wolkenpartijen en spel van licht en water, vormt het natuurlijke zwaartepunt van de tentoonstelling.
Wolken krijgen woorden, schilders geven ze kleur Howard gaf in 1803 als eerste structuur aan het voorheen ongrijpbare wolkendek met termen als cirrus, cumulus en stratus. Zijn classificatie bood kunstenaars een nieuwe taal voor het vangen van de lucht – een ontdekking die een blijvende invloed had op de schilderkunst in en rond Den Haag.
Van Andreas Schelfhout (1787-1870) en Jan Hendrik Weissenbruch (1824-1903) tot Hendrik Willem Mesdag (1831-1915): zij gaven vorm aan Hollandse luchten met penseelstreken die Howards indeling voelbaar maken. Ook tijdgenoten als Jacob Maris (1737-1899), Willem Bastiaan Tholen (1860-1931) en Willem de Zwart (1862-1931) lieten zich inspireren door de altijd veranderende lucht boven het kustlandschap.
In dialoog met hun werk presenteert de tentoonstelling ook hedendaagse kunstenaars als Casper Faassen (1975), Marjolein Knottenbelt (1972) en Sebastiaan Spit (1958), die de Haagse traditie voortzetten met nieuwe technieken en visies, maar nog altijd met aandacht voor licht, lucht en water. Spit werkt zelfs expliciet met Howards wolkenclassificatie als leidraad.
Nauwe samenwerking brengt unieke collecties samen in Den Haag De tentoonstelling Licht, Lucht, Water – De schilders van Den Haag is het resultaat van een intensieve en unieke samenwerking tussen Haagse instellingen, musea uit het hele land en particuliere bruikleengevers. Dankzij deze gezamenlijke inspanning zijn zelden getoonde werken nu in Museum Panorama Mesdag te zien.
“Deze hechte samenwerking tussen musea, instellingen en families onderstreept de kracht van het gedeelde erfgoed en de gezamenlijke inzet om de Haagse schilderkunst in al haar rijkdom en gelaagdheid te tonen, zegt Minke Schat”.
Bijzonder is de nauwe band met Haagse partners. Met onder meer het Kunstmuseum Den Haag, Muzee Scheveningen, het Haags Historisch Museum en de Hoogsteder Museum Foundation is nauw samengewerkt. Hoogsteder droeg maar liefst twaalf bruiklenen bij aan de tentoonstelling, en met Muzee Scheveningen vond een bijzondere tijdelijke kunstruil plaats, waarbij topstukken uit beide collecties werden uitgewisseld.
Ook op landelijk niveau werd de samenwerking gezocht. Belangrijke werken werden in bruikleen gegeven door onder meer het Dordrechts Museum, Groninger Museum, Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, Museum De Fundatie, Museum Belvédère en de Koninklijke Verzamelingen. Kunsthandel Fichter en nazaten van kunstenaars als Wijnand Nuijen, Co Westerik en Willem Hussem leverden daarnaast een waardevolle bijdrage aan deze tentoonstelling.
Boek De Schilders van Den Haag Parallel aan de tentoonstelling verschijnt het boek De Schilders van Den Haag, uitgegeven door WBOOKS in samenwerking met Museum Panorama Mesdag. Het boek biedt een frisse blik op twee eeuwen schilderkunst in en rond de hofstad. Van de eerste plein-air schilders in de duinen tot hedendaagse kunstenaars die de wolken opnieuw bestuderen: dit rijk geïllustreerde overzicht toont hoe licht, lucht en water een blijvende bron van inspiratie zijn. Auteurs: Werner van den Belt, Bob Hardus. Uitgeverij: Uitgeverij WBOOKS. ISBN: 9789462587298
|